Zgłosił się do nas klient, któremu Organ podatkowy zakwestionował zastosowanie preferencyjnej stawki VAT, argumentując, że dom studenta nie spełnia definicji budynku mieszkalnego stałego zamieszkania. W konsekwencji prace remontowe miały podlegać opodatkowaniu według 23% stawki VAT. W artykule przedstawiamy, jak doprowadziliśmy do wycofania się DKIS ze swojego stanowiska.
Co mówią przepisy?
Zgodnie z art. 41 ust. 12 pkt 1 ustawy o VAT, obniżona stawka podatku znajduje zastosowanie po spełnieniu dwóch warunków, tj.:
1) zakres wykonywanych czynności winien wpisywać się w dostawę, budowę, remont, modernizację, termomodernizację, przebudowę lub roboty konserwacyjne;
2) obiekty budowlane lub ich części – których dotyczą ww. czynności – muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, tj.:
a) podlegać klasyfikacji do działu 11 „Budynki mieszkalne” Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych;
b) stanowić budynki stałego zamieszkania.
W związku z powyższym, w spornej sprawie analizie poddano następujące kryteria:
- Klasyfikacja budynku do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych – spełnione
- Stałe zamieszkanie – zakwestionowane
- Uzasadnienie klasyfikacji usługi – spełnione
Kluczowe argumenty naszej skargi
- Charakter długoterminowego najmu
Na podstawie Zarządzenia uczelni (na które powołał się DKIS) stwierdziliśmy, że dom studenta oferuje pokoje na najem długoterminowy, co jest zgodne z pojęciem stałego zamieszkania.
Według Słownika PWN, pojęcie „długoterminowy” to «trwający długo». Organ w swoim stanowisku wskazał definicję terminu „na stałe” oznaczającego «to o czym mowa będzie trwało przez długi czas lub zawsze». Można zatem uznać, że pojęcie „długoterminowy” jest częścią pojęcia „na stałe„.
Co więcej, w Zarządzeniu wykazano możliwość zakwaterowania się absolwentów, co wskazuje, że dom akademicki działa z zamiarem zatrzymania na dłużej swoich studentów.
- Różnorodność mieszkańców
Organ stał na stanowisku, że: ”Akademik (dom studencki) stanowi szczególny rodzaj budynku, tj. budynek zbiorowego zamieszkania. Taki typ budynku zamieszkiwany jest wyłącznie przez określoną grupę osób, studentów, doktorantów (…)”.
Zgodnie jednak z Zarządzeniem, w domach akademickich mogą mieszkać również stażyści, absolwenci, pracownicy, pracownicy podmiotów powiązanych z uczelnią, studenci innych uczelni lub osoby niebędące studentami.
- Okres zamieszkania
DKIS stwierdził, że: „opłaty za zakwaterowanie w Domach Studenta są pobierane w okresie trwania roku akademickiego, tj. od dnia 1 października 2024 r. do 30 czerwca 2025 r.”
Prawdą jest, że podstawowym okresem zakwaterowania jest rok akademicki, jednakże istnieje możliwość przedłużenia swojego zamieszkania na czas wakacyjny.
- Przeniesienie interesów życiowych do akademika
Organ postawił również tezę w zakresie możliwości zakładania rodziny w trakcie zamieszkiwania w domu studenckim: „Zdaniem Organu drugiej instancji, nie ma więc prawnych, ani fizycznych możliwości, aby w akademiku zamieszkać na stałe, a co za tym idzie przenieść do akademika swoje interesy życiowe i np.: zameldować się w nim na pobyt stały czy założyć rodzinę.”
Wykazaliśmy, że możliwe jest zamieszkanie z małżonkiem oraz dzieckiem w akademiku. Zatem argument o braku możliwości założeniu rodziny w domu akademickim jest błędny. Uniwersytety wspierają młode małżeństwa oraz młodych rodziców. Mało tego, uczelnie posiadają nawet własne przedszkola akademickie.
- Kwestie meldunkowe
Również kwestia realizacji obowiązku meldunkowego nie może przesądzać o tym czy zamieszkanie ma charakter stały czy też nie. Z powołanych przez nas wyroków wyciągnęliśmy dwa podstawowe wnioski: po pierwsze, miejscem zamieszkania jest miejscowość, a nie konkretny adres; po drugie, postawa danej osoby fizycznej może przesądzić o uznaniu danej miejscowości za jej stałe miejsce życia.
Efekt działań
Dzięki starannie przygotowanemu uzasadnieniu organ uchylił swoją pierwotną decyzję bez konieczności kierowania sprawy do sądu. To ważny sygnał, że należy dokładnie analizować status prawny domów studenckich przy stosowaniu obniżonej stawki VAT.
Co to oznacza dla podatników?
Sprawa ta pokazuje, że domy studenckie mogą być kwalifikowane jako budynki mieszkalne stałego zamieszkania, a tym samym prace remontowe w takich obiektach mogą korzystać z preferencyjnej, 8% stawki VAT. Jest to istotne zwłaszcza dla firm budowlanych i inwestorów, którzy wykonują prace w tego typu obiektach.
